Η «ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ» ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΩΣ ΣΤΟ ΠΑΛΑΜΗΔΙ. Η πόλις μας απέκτησε και μια νέα αργία. «Του Αγίου Ανδρέως». Όπως ήταν μέχρι το 1972. Η δικτα...
Η «ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ» ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΩΣ ΣΤΟ ΠΑΛΑΜΗΔΙ.
Η πόλις μας απέκτησε και μια νέα αργία. «Του Αγίου Ανδρέως». Όπως ήταν μέχρι το 1972.
Η δικτατορία – για να μην τεμπελιάζουν οι δημόσιοι υπάλληλοι- αποφάσισε πως κάθε πόλη θα έπρεπε να είχε μόνο μια τοπική γιορτή ως επίσημη αργία. Αν ήθελαν να έχουν και άλλες, να τις γιόρταζαν την πλησιέστερη Κυριακή. Έτσι στο Ναύπλιο επιλέχθηκε ο Άγιος Αναστάσιος, ως πολιούχος Άγιος, ενώ η γιορτή του Αγίου Ανδρέα και η απελευθέρωση του Παλαμηδιού παραμερίστηκε σε μια Κυριακάτικη δοξολογία… παρίσταντο μόνον οι συνήθεις επίσημοι, οι σημαίες –μόνο- των σχολείων και η μπάντα. Ευτυχώς, με πρωτοβουλία γυμναστών οργανώθηκαν και οι γνωστοί αγώνες δρόμου, γιατί αλλιώς θα πέρναγε στα αζήτητα η γιορτή.
Η γιορτή της 30ης Νοεμβρίου ήταν για 100 περίπου χρόνια η βασική στο Ναύπλιο. Στο Παλαμήδι άνοιγαν οι πύλες των κάστρων και επιτρεπόταν στους φυλακισμένους όχι μόνο να δέχονται επισκεπτήρια, αλλά και να απλώνουν πάγκους με χειροτεχνήματα – δημιουργήματά τους- έξω από τις τάπιες φυλακές τους. Δρόμος για το Παλαμήδι δεν υπήρχε. Ανέβαιναν ή από τα σκαλιά ή από το «μονοπάτι» (από πίσω από το Εργατικό Κέντρο, περίπου, έφτανε στην Ανατολική Πύλη του Κάστρου). Δύσκολη διαδρομή για μας… αλλά τότε χιλιάδες κατέφθαναν είτε για την λειτουργία είτε για το πανηγύρι των φυλακισμένων από όλη την Ελλάδα.
Αυτό κράτησε μέχρι το 1920 περίπου. Με το κλείσιμο των φυλακών σταμάτησε το πανηγύρι και μόνον κάποιοι γενναίοι ανέβαιναν. Βέβαια, στην πόλη γίνονταν γιορτές παρελάσεις και νυχτερινή λαμπαδηδρομία.
Το 1935 αποκτήσαμε νέον Πολιούχο Άγιο. Με απόφαση του τότε (δικτάτορα) Πρωθυπουργού στρατηγού Κονδύλη, έγινε δεκτό το αίτημα τοπικών φορέων, να αναγνωρισθεί η εορτή του Αγίου Αναστασίου ως επίσημη αργία για δημόσιο και ιδιωτικό τομέα στο Ναύπλιο.
Μέχρι τότε ο Άγιος Αναστάσιος δεν γιορταζόταν πέρα από τα όρια της Παναγίας στην παλιά πόλη. Η ελιά υπήρχε, τα καρφιά ήταν πάνω της, αλλά μέχρι τότε δεν είχαν συνδυαστεί με το μαρτύριο του Αγίου. Στα γεγονότα της 1ης Φεβρουαρίου 1862, όπου η Αντιοθωνική Επανάσταση εκδηλώθηκε ακριβώς δίπλα, κανένας δεν αναφέρει τον παραμικρό εορτασμό.
Όμως στην δεκαετία του 30 η Παναγία είχε δραστήριους επίτροπους και ιερέα…
Η μόνη χρονιά που δεν γιορτάστηκε η απελευθέρωση του Παλαμηδιού ήταν στις 25 Νοεμβρίου 1973. Αν και είχε καταπλεύσει- αρόδο- μοίρα του Στόλου και είχαν ετοιμαστεί αγήματα, συνέπεσε με το πραξικόπημα, που ο Ιωαννίδης ανέτρεψε τον Παπαδόπουλο, και τους βάλαν στις ακάτους και γύρισαν πίσω.
Τώρα, και με την ευκαιρία των 200 ετών από την απελευθέρωση του Ναυπλίου, αποφασίστηκε Δημόσια Αργία, στις 30/11 , όπου θα γίνει παρέλαση (όπως 28 Οκτωβρίου κλπ.). Την προηγούμενη θα γίνουν και εκδηλώσεις στα σχολεία (το πιο χρήσιμο, μπας και μάθει κανένα παιδί τι έγινε εκείνη την μέρα).
ΥΓ1: Η φωτό, από τις «Παλιές φωτογραφίες του Ναυπλίου», είναι το προαύλιο της εκκλησίας του Αγίου Ανδρέα στο Παλαμήδι, όταν ακόμα λειτουργούσαν οι φυλακές, Το κτίριο αριστερά και το πορτάκι στην ράμπα έχουν κατεδαφιστεί από την Αρχαιολογία, ως πρόσθετα κτίσματα, όπως και τα διακρινόμενα δεξιά τσίγκινα στέγαστρα.
ΥΓ2: Το «Αγίου Ανδρέως», που έλεγαν οι παλαιοί δεν είναι λάθος… υπάρχει και τέτοιος τύπος ο Ανδρεύς, του Ανδρέως,…. Εντελώς δόκιμος.
