"Είναι κακό στην άμμο να χτίζεις παλάτια.." έλεγε ένα τραγούδι της δεκαετίας του 1960 και μάλιστα στην εποχή του ήταν και από τα...
"Είναι κακό στην άμμο να χτίζεις παλάτια.." έλεγε ένα τραγούδι της δεκαετίας του 1960 και μάλιστα στην εποχή του ήταν και από τα πλέον αγαπημένα και δημοφιλή. Σαφώς η μουσική ήταν εξαίρετη αλλά το βάρος της επιτυχίας το είχε ο στίχος, αφού η έκφραση αυτή δεν είχε εφαρμογή μόνο στο ερωτικό στοιχείο στο οποίο αναφερόταν αλλά και σε πολλές άλλες περιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Όσοι έχουν κάποια σχέση με την "οικοδομή" γνωρίζουν από θεμέλια. Ξέρουν ότι για να χτιστεί κάτι σταθερό και ανθεκτικό θα πρέπει να "πατάει" πάνω σε γερές βάσεις. Όταν κάποιος προσπαθεί να χτίσει ένα παλάτι στην άμμο, που όλοι αντιλαμβάνονται ότι το χαρακτηριστικό της είναι η αστάθεια και η εύκολη μετατόπιση, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι το οικοδόμημα θα καταρρεύσει.
Στην ποδοσφαιρική πραγματικότητα, ένα στοιχείο που κάνει το άθλημα ακόμη πιο εντυπωσιακό και ελκυστικό, είναι το γεγονός ότι τα "οικοδομήματα" των ομάδων χτίζονται από ανθρώπους που αρέσκονται να πηγαίνουν κόντρα στους νόμους της Φυσικής. Πολλοί είναι εκείνοι που προσπαθούν να φτιάξουν ομάδες από το μηδέν, χωρίς τυμπανοκρουσίες και ακριβά υλικά, χωρίς μεθοδική προσπάθεια και με ελάχισες απαιτήσεις. Άλλοι, απόλυτα πεπεισμένοι ότι η πληθώρα ονομάτων και ακριβών παικτών θα κάνει τη διαφορά, "χτίζουν" το μεγαλοπρεπές οικοδόμημά τους σε θεωρητικά στέρεες βάσεις και αναμένουν μέσα από οργανωμένη προσπάθεια το θετικό αποτέλεσμα. Υπάρχει βέβαια κι άλλη μια μερίδα ανθρώπων, που παλεύουν όπως μπορούν να σταθούν κάπου ανάμεσα, κάνοντας το απολύτως απαραίτητο, χωρίς να προσδοκούν κάτι παραπάνω. Ο μέσος όρος δηλαδή.
Όταν οι άνθρωποι κάνουν σχέδια, ο Θεός γελάει, αναφέρει άλλη μία προσφιλής ρήση, που ακόμη δεν έχει γίνει τραγούδι. Κι αυτό, είναι ίσως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της ιστορίας, αφού αν τα αποτελέσματα ήταν ακριβώς όπως οι άνθρωποι τα σχεδίαζαν και τα περίμεναν, η ζωή δεν θα ήταν απλά ανιαρή αλλά θα κατέληγε να μην είναι και ενδιαφέρουσα. Γιατί, η ομορφιά της και το νόημά της, αρχίζει ακριβώς με τη στιγμή της "ανατροπής".
Το "απρόσμενο" είναι εκείνο που κάνει τους ανθρώπους να ταράζονται είτε θετκά είτε αρνητικά. Και στην περίπτωση των ποδοσφαιρικών ομάδων, η διαχείριση του απρόσμενου καταδεικνύει ή και αποκαλύπτει τους χαρακτήρες, το ήθος, τη φιλοσοφία και την αντοχή των πρωταγωνιστών. Γιατί, το πιο δύσκολο κομμάτι της πορείας, δεν είναι το να διαχειρίζεσαι το αναμενόμενο αλλά το πόσο προετοιμασμένος είσαι για το απρόσμενο.
Οι ομάδες της διάκρισης και της ισχύος αναμένουν την απόλυτη επικράτηση. Πιστεύουν ότι είναι πλήρεις, ότι είναι ανίκητες καιι προδιαγράφουν την εντυπωσιακή πορεία, σχεδόν χωρίς αντίπαλο. Όλοι περιμένουν μόνο νίκες και πολύ καλές εμφανίσεις. Η επικράτηση επί των -θεωρητικά- αδύναμων πρέπει να γίνεται με πειστικό τρόπο που δεν επιδέχεται αμφισβήτησης, ενώ το β' ημίχρονο θα πρέπει να χρησιμεύει για να πάρουν ευκαιρίες όσοι δεν αγωνίζονται πολύ, αφού θα υπάρχει ήδη σκορ ασφαλείας. Όλα ωραία, αλλά πολύ θεωρητικά.
Όταν η πρώτη τετράδα των αγώνων δεν είναι ακριβώς όπως την περιμένουν όλοι, αρχίζει η ανησυχία. Η οποία δεν είναι απόρροια της αδυναμίας της ομάδας, αλλά η προσωπική ανησυχία που τρέφουμε όλοι προς τον εαυτό μας, όταν αυτό που φανταζόμαστε δεν συμβαίνει στην πραγματικότητα. Και όπως πολύ συχνά συμβαίνει, αντί να σκεφτούμε τι προγραμματίσαμε λάθος, ψάχνουμε την αιτία στις "αδυναμίες" των άλλων.
Πρώτος φταίχτης, φυσικά ο προπονητής, που δεν μπορεί να αξιοποιήσει το άριστο υλικό. "Κι εγώ να ήμουν προπονητής στη Μπαρτσελόνα, θα έπαιρνα το πρωτάθλημα" είχε πει ο τεράστιος Σωκράτης Κόκκαλης, εκφράζοντας -όπως πάντα- το λαϊκό αίσθημα. Δυστυχώς, δεν είναι πάντα έτσι. Ο προπονητής, έχει ευθύνες, και πολλές μάλιστα, όμως δεν είναι ο μόνος.
Φταίνε "τα τσογλάνια που δεν παίζουν όπως ξέρουν", είναι η δεύτερη αγαπημένη έκφραση που χρησιμοποιείται κατά κόρον, όταν η ομάδα δείχνει μπλοκαρισμένη. Σίγουρα, δεν παίζουν όπως ξέρουν, αλλά...Τι ξέρουν; Αυτό που φανταζόμαστε όταν τους παίρνουμε στην ομάδα ή αυτό που πραγματικά τους δίνεται η δυνατότητα να κάνουν; Άλλη μια περίπλοκη εξίσωση.
Εεε...λίγο δεν θα φταίει κι ο διαιτητής, που δεν μας έδωσε ένα πέναλτυ..ή απέβαλε κι έναν που έβρισε; Σίγουρα θα φταίει. Από το κάδρο των ευθυνών, ο διαιτητής δεν λείπει ποτέ.
Άλλος ένας που σίγουρα φταίει και θα ακούσει τα εξ αμάξης, είναι αυτός που έφερε τους παίκτες. Και επειδή στις πιο πολλές ομάδες, τους παίκτες τους φέρνουν όλοι, γνωστοί των γνωστών κλπ, ο χορός του καταλογισμού των ευθυνών αρχίζει και παίρνει τρελό ρυθμό. Το αποτέλεσμα; Μέσα σε ένα μήνα, η ομάδα να κινδυνεύει με κατάρρευση.
Υπάρχει όμως και η αντίστροφη περίπτωση. Ομάδες που αδιαφόρησαν ή βρέθηκαν σε αντικειμενική αδυναμία να οργανωθούν αξιοπρεπώς, επιστρατεύοντας τεράστια αποθέματα φιλότιμου και παίζοντας στο όριο της επιβίωσης όταν αρχίσει το πρωτάθλημα, καταφέρνουν να κατακτούν σημαντικές νίκες και να φιγουράρουν σε περίοπτες θέσεις. Εδώ, ο χορός του καταλογισμού ευθυνών, αντικαθίσταται από το μεθυστικό χορό της διεκδίκησης του μεγαλύτερου κομματιού της επιτυχίας. Οι άνθρωποι που συμμετέχουν στο "επίτευγμα" τρελοί από τη χαρά του ανέλπιστου, αρχίζουν να ονειρεύονται -και δικαίως- ακόμη καλύτερες μέρες πιστεύοντας ότι το δικό τους οικοδόμημα, όχι μόνο είναι σε στέρεες βάσεις αλλά ότι μπορεί να αντέξει ακόμη περισσότερο βάρος.
Όλα απόλυτα δικαιολογημένα και φυσιολογικά. Όλα μέσα στο πλαίσιο της αναμενόμενης συμπεριφοράς. Όλα εξηγήσιμα από όσους γνωρίζουν στοιχειώδεις κανόνες των ανθρωπίνων αντιδράσεων. Και φυσικά, όλα μπορούν να γίνουν και μερικώς, προβλέψιμα.
Οι σχεδιαζόμενες για τη διάκριση ομάδες, δεν παύουν ποτέ να έχουν μεγάλη αξία. Είναι σίγουρα πολύ ισχυρές και αν όλα έχουν σχεδιαστεί σε καλές βάσεις και αρχές, αργά ή γρήγορα θα δείξουν την δύναμή τους. Γρήγορα συμπεράσματα και ακόμη πιο γρήγορη ανακάλυψη "υπευθύνων", δείχνουν ότι η ανασφάλεια είναι ο κυρίαρχος και σίγουρα η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δυνατότητες των ανθρώπων που επωμίζονται το αγωνιστικό κομμάτι, είναι κάτι παραπάνω από εγκληματικό. Η ηρεμία στην αποδοχή οποιουδήποτε αποτελέσματος, η ψύχραιμη ανάλυση, ο έλεγχος και η ένδειξη ότι "το καράβι"έχει καπετάνιο, είναι τα πιο χαρακτηριστικά σημάδια ότι η μέρα της διάκρισης είναι πολύ πιο κοντά. Ένα παιχνίδι παίζεται πάντα από δύο και όλοι ξεκινούν από την ίδια αφετηρία για την κατάκτηση της νίκης. Η προσπάθεια πρέπει να είναι διαρκής, με οργάνωση και με πίστη. Αν δεν ιδρώσεις, η νίκη είναι πάντα διαθέσιμη να πάει και με τον άλλον. Η διαχείριση του -αρνητικού- ανέλπιστου είναι ενδεικτική της σοβαρότητας, της εμπιστοσύνης, του σωστού σχεδιασμού και της επιμονής στις βασικές αρχές. Και σίγουρα, είναι το σημείο που κρίνονται συνολικά και σε βάθος χρόνου, όλοι. Όπως πρέπει να κρίνονται, χωρίς κραυγές και ανόητες κορώνες, επηρεασμένοι από το αποτέλεσμα της Κυριακής.
Στη διαφορετική περίπτωση, όπου το απρόσμενο συναντά και το -θετικό- ανέλπιστο, ίσως χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια για προσγείωση, αφού το νέκταρ της επιτυχίας είναι ο ασφαλέστερος τρόπος για να οδηγηθεί κάποιος σε ένα επώδυνο τρακάρισμα. Η εντύπωση ότι ανήκεις ξαφνικά σε έναν άλλο κόσμο, σε μια άλλη κατηγορία καταστάσεων και η πεποίθηση ότι έγινες ξαφνικά άτρωτος, είναι οι πλέον εγγυημένες συνιστώσες για μια σκληρή επιστροφή στην πραγματικότητα.
Η διαχείριση του ευχάριστου απαιτεί βαθύτερη μελέτη για να εξηγηθεί το αίτιο. Γιατί, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει "αξία" στην ομάδα η οποία δεν είχε από πριν εντοπισθεί. Σημαίνει ότι η υποτίμησή της ήταν ένα λάθος που πρέπει να διορθωθεί, αναζητώντας με μέτρο και σύνεση, τι πρέπει να γίνει ώστε η θετική πορεία να συνεχιστεί, όχι απαραίτητα νικώντας αλλά μεταδίδοντας τη σιγουριά ότι όλοι μπορούν να διακριθούν, αν δουλεύουν πιο σκληρά, προσπαθούν πιο συνειδητά και αποδίδουν όσο πιο κοντά γίνεται στις δυνατότητές τους. Δυστυχώς, σπάνια παρατηρούνταιι τέτοιες αντιδράσεις. Η ιστορία διδάσκει ότι οι πρώτες αποτυχίες, συνοδεύονται από αποχωρήσεις και ακόμη πιο ταραχώδεις απονομές ευθυνών.
Κλείνοντας θα πρέπει να θυμόμαστε πάντα ότι το παιχνίδι, αποτελεί τρόπο έκφρασης πολιτισμού και διαπαιδαγώγησης παιδιών. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να ξεχνάει ότι η διάπλαση χαρακτήρων και αθλητών, είναι το ζητούμενο στον ερασιτεχνικό αθλητισμό. Καλό είναι να επιδιώκουν κάποιοι να ανέβουν επίπεδο και κατηγορία. Αλλά ο τρόπος της επίτευξης του στόχου, θα τους συντροφεύει πάντα, όπου κι αν αγωνίζονται. Όσο για τους ανέλπιστα πρωταγωνιστές, υπάρχει πάντα ο χώρος της προσγείωσης αν και η διαχείριση των "ευτυχισμένων" ήταν πάντα πολύ δυσκολότερη από εκείνη των "δυστυχισμένων". Γιατί οι δεύτεροι, έχουν μεγάλο σύμμαχο την ανθρώπινη τάση να ελπίζει και να παλεύει για να σταθεί όρθιος. Ενώ οι πρώτοι, έχουν μεγάλο εχθρό την ανθρώπινη τάση να ζει πάντα πολύ πιο πάνω από κει που πραγματικά ανήκει.
Argolidamagazine