"Συνάντησα τον Πέτρο Ραβούση σε ένα κατάστημα αθλητικών ειδών. Είχαμε συναντηθεί δυο- τρεις φορές όταν ήταν βοηθός του Μπάγεβιτς στην ...
"Συνάντησα τον Πέτρο Ραβούση σε ένα κατάστημα αθλητικών ειδών. Είχαμε συναντηθεί δυο- τρεις φορές όταν ήταν βοηθός του Μπάγεβιτς στην ΑΕΚ και υπήρχε το σχετικό θάρρος ώστε να του απευθύνω μια κάπως "αιχμηρή" ερώτηση.
"Πέτρο, πως είναι να αναλαμβάνεις πρώτος προπονητής σε μια ομάδα που γνωρίζεις πολύ καλά ότι ο προηγούμενος είχε γίνει είδωλο και σημαία για παίκτες και φιλάθλους;"
Γνώριζα ότι θα τον έφερνα σε δύσκολη θέση. Όμως, ο καλοσυνάτος και ευγενικός Πέτρος με ένα χαμόγελο που θυμάμαι ακόμη και σήμερα, μου απάντησε χωρίς ίχνος δυσφορίας...
"Είναι βαριά η σκιά. Και πιο βαριά η κληρονομιά. Αλλά εγώ, δεν θέλησα ποτέ να αποδείξω ότι ήμουν καλύτερος. Περπάτησα με σεβασμό στα δικά του μονοπάτια και όπου ή όταν χρειάστηκε, έβαλα τη δική μου πινελιά. Αυτό μας έδωσε δύναμη και την επόμενη χρονιά ήμασταν πολύ δυνατοί."
Η σκηνή διαδραματίστηκε μόλις ο Πέτρος Ραβούσης είχε φύγει από την ΑΕΚ. Εδώ και 25 περίπου χρόνια, ένα σπουδαίο μάθημα από τον κεντρικό αμυντικό της μεγάλης του Φάντροκ, ΑΕΚ και μετέπειτα στενού συνεργάτη του Ντούσαν Μπάγεβιτς, για το πως πρέπει να γίνεται μια "διαδοχή" κυρίως σε ομάδες όπου ο προπονητής που φεύγει, έχει αφήσει σπουδαίο έργο και έχει αγαπηθεί από τους ποδοσφαιριστές και τους φιλάθλους.
Σήμερα, πολλοί προπονητές αναλαμβάνουν ομάδες με την πεποίθηση ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια. Δεν είναι απαραίτητα κακό να πιστεύουν στον εαυτό τους. Όμως, στην ομαδική συνύπαρξη και λειτουργία, ο εαυτός τους οφείλουν να αντιλαμβάνονται ότι δεν είναι παρά ένα γρανάζι, σημαντικό, το οποίο βοηθάει στην σωστή πορεία της ομάδας. Κανείς πάνω από τους υπόλοιπους, παρά μόνο όταν αυτό βγει από τις συνθήκες.
Στις περισσότερες ομάδες υπάρχουν παρέες παικτών- όχι απαραίτητα κλίκες- οι οποίοι ενώνονται από πολλές ευχάριστες ή δυσάρεστες στιγμές, από μοναδικές επιτυχίες ή επώδυνες αποτυχίες, από τραυματισμούς, από ήττες που άφησαν πληγές ή θριάμβους που τους ένωασαν για πάντα. Όλοι αυτοί, παιδιά όπως είναι, αναζητούν πάντα έναν πατερούλη που να δείχνει την αμέριστη κατανόησή του στις επιπολαιότητές τους αλλά και κάποιον να τους δίνει το μεγάλο εκείνο ψυχολογικό κίνητρο ώστε να ξεπερνούν τον εαυτό τους στα δύσκολα. Όλοι αυτοί, που αναπόφευκτα παίζουν έναν σημαντικό ρόλο στις ομάδες τους, απαιτούν σεβασμό την ίδια στιγμή που κρίνουν τον προπονητή που δεν τους τράβηξε το αυτί σε κάποιο λάθος. Είναι ο κινητήριος μοχλός, για να μπορέσει ένας προπονητής να κερδίσει τα αποδυτήρια και να μπορέσει να επιβάλει τους δικούς του κανόνες.
Στις περιπτώσεις της διαδοχής, οι συγκρίσεις είναι μια αυτόματη διαδικασία που πολύ δύσκολα μπορεί να ξεφύγει κανείς. Οι ξεχωριστές προσωπικότητες, του πρώην και του νυν, θα ζυγιστούν άμεσα, αυθόρμητα και σχεδόν νομοτελειακά το αποτέλεσμα θα γείρει υπέρ του προπονητή που έχει φύγει. Χρειάζεται πολύ μεγάλη και διακριτική προσπάθεια, ώστε να μπορέσει κάποιος να ξεπεράσει τον προηγούμενο, εκτός κι αν είναι μέγεθος αισθητά μεγαλύτερο και έτσι μπορέσει να επισκιάσει τον προκάτοχό του. Επειδή όμως αυτές οι περιπτώσεις είναι εμφανώς ελάχιστες, ας δούμε τι γίνεται με εκείνες όπου συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.
Πως θα μπορούσε κάποιος να κερδίσει την εκτίμηση των ποδοσφαιριστών πιο εύκολα; Πως θα έπρεπε να συμπεριφερθεί όποιος πηγαίνει στη θέση κάποιου ο οποίος είχε τη δική του σημαντική προσφορά και ιστορία σε ένα Σύλλογο;
Η εμμονή σε κάτι εντελώς διαφορετικό, θεωρείται σίγουρο ότι θα προκαλέσει το θυμικό όλων. Μοιραία, όταν απορρίπτεις κάτι είναι σαν να απορρίπτεις και όλους όσους πίστευαν σ ' αυτό. Και όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η προπονητική απόρριψη, είναι σίγουρη.
Στα επιτυχημένα σχέδια, καλό είναι, όχι μόνο να μην γίνεται κριτική αλλά και να δημοσιοποιείται η αποδοχή ως κάτι σπουδαίο. Έτσι, "μοιράζεται" ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της επιτυχίας και στους παίκτες που θα κληθούν να παίξουν για την επόμενη συνεργασία. Οποιαδήποτε αλλαγή, μπορεί εύκολα να γίνει όχι κάτω από το βάρος μιας προσωπικής επιλογής αλλά υπό το βάρος μιας αναγκαιότητας, η οποία εύκολα γίνεται αποδεκτή από όλους.
Η προσωπικότητα ενός προπονητή, δεν κινδυνεύει από συγκρίσεις αλλά από την ανασφάλεια που πηγάζει από αυτές. Η ηρεμία, η σιγουριά, η σοβαρότητα και η πλήρης κατανόηση μιας κατάστασης είναι στοιχεία που προσεγγίζουν τους παίκτες πολύ ευκολότερα από συμπεριφορές αυταρχικές και στριφνές. Τα προπονητικά σχέδια, μπορούν να περιμένουν για ένα μικρό διάστημα, μέχρι να αποκατασταθεί η "πληγή" από το συναισθηματικό χωρισμό και επέλθει το ψυχικό δέσιμο με τη νέα συνεργασία. Ας μην ξεχνάμε, ότι οι παίκτες παραμένουν, όσο αγωνίζονται, παιδιά που έχουν μεγάλη ανάγκη από την συναισθηματική προσέγγιση πολύ περισσότερο από την αθλητική. Όταν αυτή πραγματοποιηθεί, τότε όλα τα υπόλοιπα μπορούν να γίνουν με πολύ μεγαλύτερη ευκολία.
Παραδείγματα πραγματικά σπουδαίων προπονητών, οι οποίοι μεγαλούργησαν στη συνέχεια, που απέτυχαν παταγωδώς να μπουν στην ψυχή των ποδοσφαιριστών μιας ομάδας, έχουμε πάρα πολλά. Το πως αντιδρά κανείς όταν βρίσκεται σε ένα περιβάλλον, όπου κάποιος άλλος θεωρείται εξ ορισμού καλύτερος, είναι πολυσύνθετο. Οι εγωϊστές θα αντιδράσουν και κάποια στιγμή, θα προσπαθήσουν να μειώσουν τον προκάτοχό τους. Οι πιο σεμνοί, ενδεχομένως να λυγίσουν κάτω από το βάρος της σύγκρισης. Οι ανασφαλείς θεωρείται βέβαιο ότι θα εγκαταλείψουν νωρίς. Οι υπερφίαλοι και εγωπαθείς, πιθανότατα να κερδίσουν μια μερίδα παικτών και να δημιουργήσουν έχθρα στους υπόλοιπους, έως ότου αποχωρήσουν επεισοδιακά. Οι λιγότερο ανασφαλείς και όσοι έχουν ήδη μετρήσει απολύσεις για τον ίδιο λόγο, ίσως μπορέσουν να βρουν τη μέση συμπεριφορά, η οποία θα προσδώσει "εκτίμηση" από τη μεριά των ανθρώπων της ομάδας. Που, όπως προείπαμε, δεν είναι άλλη από εκείνη της μετριοπαθούς συμπεριφοράς, της έμμεσης αποδοχής των όσων ισχύουν, την επίδειξη σεβασμού στους ήδη υπάρχοντες κανόνες και κυρίως στην σταδιακή αλλαγή καταστάσεων και κανόνων, όχι από επιβολή αλλά από αναγκαιότητα.
Τα πρωταθλήματα όπου νάναι αρχίζουν. Σε κάποιες διοργανώσεις έχουν ήδη αρχίσει. Σε λίγο ο Οκτώβριος θα μπει και προς το τέλος του, η ύπαρξη της Εθνικής εορτής περιλαμβάνει και την περίφημη παρέλαση. Εκεί, όπου στον προπονητικό κόσμο και κατά την ποδοσφαιρκή διάλεκτο, βρίσκεται και το πρώτο κρας τεστ για τους καθήμενους στις ηλεκτρικές καρέκλες των πάγκων.
Ας θεωρηθεί το σημερινό άρθρο μια μικρή προσφορά, σε όλους εκείνους που αντιμετωπίζουν- λίγο ή πολύ δηλαδή όλοι - παρόμοια προβλήματα. Γιατί οι ομάδες, πρωτίστως έχουν ανάγκη από σταθερότητα και οι προπονητές οφείλουν να συνεισφέρουν αρκετά σ' αυτήν.
Argolidamagazine
